Niepokalanek a menopauza – czy niepokalanek łagodzi symptomy menopauzy?

10.06.2024
Data aktualizacji: 27.06.2025
Niepokalanek a menopauza – jaki jest związek? Menopauza to trudny etap w życiu kobiety. Wahania nastroju i uderzenia gorąca potrafią znacznie obniżyć jakość życia. Niepokalanek mnisi może być naturalnym wsparciem dla kobiet w tym okresie.
Autor
Zosia Winczewska
Magister farmacji
Redakcja
Nina Wawryszuk
Redaktor naczelna

Niepokalanek a menopauza – czy może pomóc w łagodzeniu objawów menopauzy?

Niepokalanek może zmniejszać nasilenie niektórych objawów menopauzy. Badania kliniczne sugerują, że stosowanie niepokalanka przez 3 miesiące może redukować m.in. nocne poty, uderzenia gorąca, a także poprawiać jakość snu i nastrój.

Menopauza to wymagający okres w życiu każdej kobiety będący skutkiem drastycznych zmian hormonalnych. W związku z obniżeniem aktywności jajników i spadkiem estrogenów oraz progesteronu we znaki dają się różne objawy natury fizycznej i emocjonalnej.

Objawy menopauzy to:

  • poty i uderzenia gorąca,
  • zwiększenie masy ciała,
  • obniżenie nastroju, w tym objawy depresyjne,
  • zwiększone ryzyko rozwoju chorób układu krążenia czy osteoporozy.
Ważne
Poza tradycyjną hormonalną terapią zastępczą (HTZ) coraz większą uwagę poświęca się naturalnym środkom ziołowym, a także suplementacji celowanej. Ze względu na wysoki profil bezpieczeństwa, dobrą tolerancję i skuteczność kliniczną stosowanie takich preparatów spotyka się z coraz większym zainteresowaniem.

Jak niepokalanek wpływa na objawy menopauzy?

Według dowodów z badań naukowych dzięki dopaminergicznemu działaniu niepokalanka, jego wpływowi na receptory opioidowe i zdolność do zwiększonego wydzielania melatoniny może to przekładać się na zmniejszenie objawów menopauzy takich jak nocne poty, uderzenia gorąca, pogorszony nastrój czy bóle głowy.

W dotychczas przeprowadzonych badaniach klinicznych starano się znaleźć odpowiedzi na pytania związane z wpływem niepokalanka m.in. na objawy lęku i depresji, powikłania somatyczne oraz dysfunkcje naczynioruchowe i seksualne.

Randomizowane, podwójnie zaślepione badanie z próbą placebo wykazało, że ekstrakt z niepokalanka łagodzi objawy menopauzy, ogranicza stany lękowe oraz zmniejsza intensywność uderzeń gorąca i zlewnych potów.

Martyna Kalinowska
Magister farmacji, seksuolożka

Badania naukowe dotyczące niepokalanka i menopauzy

Do jednego z badań mającego charakter randomizowanej, kontrolowanej próby klinicznej z podwójnie ślepą próbą zakwalifikowano 52 kobiety. Zostały one przydzielone do grupy badanej (otrzymującej niepokalanek) lub kontrolnej (placebo).

Objawy menopauzy były oceniane za pomocą odpowiednich kwestionariuszy (skala Greene’a), przed rozpoczęciem interwencji, jak i 8 tygodni po jej zakończeniu. Wykazano, że owoc niepokalanka może istotnie redukować objawy menopauzy dotyczące objawów lękowych i dysfunkcji naczynioruchowej. Nie odnotowano wpływu niepokalanka na objawy depresyjne czy dysfunkcję seksualną (nie było znaczących różnic między grupą badaną a placebo). Ponadto stosowanie niepokalanka może wpływać korzystnie na parametry wątrobowe podczas menopauzy – wzrost parametrów wątrobowych w okresie okołomenopauzalnym nie jest zjawiskiem rzadkim.

Na ten moment nie dysponujemy pokaźną bazą badań naukowych, jednak pojawiające się dowody farmakologiczne wskazują na potencjał niepokalanka w łagodzeniu objawów menopauzy, co sugeruje, że właściwe mogą być dalsze badania w tym obszarze.

Jak stosować niepokalanek podczas menopauzy?

Stosowanie niepokalanka powinno być włączane przy wsparciu lekarza lub farmaceuty, aby zmaksymalizować skuteczność interwencji. W badaniach naukowych, które były prowadzone w kontekście łagodzenia PMS czy redukcji poziomu prolaktyny, skuteczne okazały się porcje już 20 mg dziennie.

Niepokalanek potrzebuje czasu na działanie, więc zaleca się jego stosowanie co najmniej przez 3 miesiące, po czym należy skonsultować się z lekarzem.

Najlepiej przyjmować preparat przed posiłkiem (np. śniadaniem) popijając wodą. Jeśli odczuwamy dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego po przyjęciu kapsułki/tabletki można przesunąć jej przyjęcie podczas posiłku. Ponadto niepokalanek może „kłócić się” z lekami stosowanymi w chorobie Parkinsona oraz przeciwpsychotycznymi, dlatego w takich sytuacjach skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Niepokalanek a HTZ

Niepokalanek może zakłócać działanie preparatów hormonalnych (m.in. obniżać skuteczność antykoncepcji hormonalnej). Z tego powodu przy jednoczesnym stosowaniu HTZ i rozważaniu włączenia niepokalanka, ważne, aby skonsultować to z lekarzem lub farmaceutą, aby suplementacja nie wpłynęła na skuteczność terapii hormonalnej. Być może w porozumieniu z ekspertem uda się wypracować inny model suplementacji celowanej w łagodzenie objawów menopauzy poprzez zastosowanie innych preparatów.

Niepokalanek i inne zioła na menopauzę

Niepokalanek może być wsparciem w łagodzeniu objawów menopauzy, ale istnieje spore zaplecze ziół z których możemy skorzystać. Stosowanie jakich surowców ma uzasadnienie naukowe? Poza najbardziej rozpowszechnionymi na rynku preparatami na bazie soi warto zwrócić uwagę na poniższe i dopasować ich stosowanie do naszych potrzeb z ekspertem:

Koniczyna czerwona

Jest surowcem zaliczanym do strączków, który znalazł zastosowanie w łagodzeniu objawów menopauzy, takich jak: uderzenia gorąca, nocne poty, a także potencjał we wspieraniu zdrowia kości. Podobnie jak produkty sojowe koniczyna posiada w swoim składzie roślinne analogi estrogenów (tzw. fitoestrogeny), które podbijają poziom obniżonych w okresie menopauzy hormonów. W badaniach klinicznych wykazano, że koniczyna łagodziła uderzenia gorąca, a także spowalniała utratę kostną w okresie menopauzy w porównaniu do placebo. Pomimo dobrej tolerancji preparatów z koniczyną zaleca się przerwy w suplementacji, a także unikanie jej stosowania w przebiegu raka piersi i nowotworów hormonozależnych.

Olej z wiesiołka

Bywa często stosowany w przebiegu PMS, a także menopauzy. Choć wyniki badań są mieszane, w jednym wykazano, że suplementacja olejem z wiesiołka była o 10% skuteczniejsza w łagodzeniu uderzeń gorąca od placebo.

Korzeń maca

Pomimo małej ilości badań sugeruje się, że dodatek korzenia macy w okresie okołomenopauzalnym może korzystnie wpływać na libido, a także redukować objawy psychiczne, jak depresja i lęk.

Podsumowanie
  • Niepokalanek mnisi to roślina wspierająca zdrowie kobiece, może być pomocny w redukcji i nasileniu niektórych objawów PMS.
  • Niepokalanek mnisi ponadto pomaga na PMS, nieregularne miesiączki, może również pośrednio wpływać na płodność oraz działa antyoksydacyjnie.
  • Przed zastosowaniem niepokalanka warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
FAQ
  • Czy niepokalanek podnosi estrogen?

    Składniki aktywne niepokalanka oddziałują na receptor estrogenowy, a także wpływają na sygnalizację FSH i LH. Oznacza to wpływ na regulację stężenia zarówno estrogenów, jak i progesteronu.

  • Czy niepokalanek zmniejsza uderzenia gorąca?

    Badania sugerują możliwy wpływ niepokalanka na zmniejszanie uderzeń gorąca, jednak nie jest to jednoznacznie udowodnione w badaniach klinicznych.

Bibliografia
  • Źródła
    1. Chasteberry, NIH [dostęp: 07.06.2024]: https://www.nccih.nih.gov/health/chasteberry
    2. Farzaneh F, Fatehi S, Sohrabi MR, Alizadeh K. The effect of oral evening primrose oil on menopausal hot flashes: a randomized clinical trial. Arch Gynecol Obstet. 2013 Nov;288(5):1075-9. doi: 10.1007/s00404-013-2852-6. Epub 2013 Apr 27. PMID: 23625331.
    3. Gorkow C., Wuttke W., März R. Effectiveness of Vitex agnus-castus preparations. Wien Med Wochenschr. 2002; 152 (15–16): 364–72.
    4. Naseri R, Farnia V, Yazdchi K, Alikhani M, Basanj B, Salemi S. Comparison of Vitex agnus-castus Extracts with Placebo in Reducing Menopausal Symptoms: A Randomized Double-Blind Study. Korean J Fam Med. 2019 Nov;40(6):362-367. doi: 10.4082/kjfm.18.0067. Epub 2019 May 9. PMID: 31067851; PMCID: PMC6887765.
    5. Van Die MD, Burger HG, Teede HJ, Bone KM. Vitex agnus-castus (Chaste-Tree/Berry) in the treatment of menopause-related complaints. J Altern Complement Med. 2009;15:853–62
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia. Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Poznaj naszego eksperta
Zofia Winczewska
Absolwentka farmacji na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, obecnie w trakcie doktoratu z zakresu psychiatrii. Specjalizuje się w medycynie stylu życia, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu diety i suplementacji na zdrowie. Jej pasją jest psychiatria żywieniowa oraz badanie mikrobioty jelitowej. Prowadzi edukację w zakresie profilaktyki chorób przewlekłych i długowieczności. W wolnym czasie rozwija swoje zainteresowania związane ze zdrowym stylem życia i jego wpływem na jakość życia.
Komentarze (0)
Skomentuj
0 0 głosy
Article Rating
guest
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najwięcej głosów
Opinie w linii
Zobacz wszystkie komentarze
Prosto dla zdrowia
Poznaj nasze produkty

Zapisz się na newsletter

Zapisz się na newsletter i otrzymaj rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie internetowym. Bądź na bieżąco - czekają na Ciebie nowości, specjalne akcje promocyjne i liczne wskazówki, jak dbać o zdrowie.
Imię(wymagane)

* Pole obowiązkowe
Prywatność(wymagane)
Dlaczego możesz nam zaufać?
Darmowa wysyłka
od 159 zł
Wysyłamy w 24h
99% zadowolonych
klientów
Gwarancja
bezpieczeństwa