Żelatyna a kolagen – co jest lepsze w działaniu?

04.10.2024
Data aktualizacji: 21.02.2025
Osoby chcące wspomóc swoje stawy często stają przed dylematem – naturalna żelatyna, a kolagen hydrolizowany promowany w suplementach diety w płynie lub kapsułkach.

Które źródło kolagenu zapewnia lepszą przyswajalność i wyższą skuteczność? Jakie są różnice między żelatyną a kolagenem? Wyjaśnię Ci to w artykule.

Autor
Katarzyna Kimel
Doktor nauk farmaceutycznych

Żelatyna a kolagen

Szukając odpowiedzi na często zadawane pytanie Jak odbudować kolagen w stawach można trafić na „dwa obozy”. Zwolenników hydrolizowanego kolagenu do picia lub w kapsułkach oraz „tradycjonalistów” preferujących picie żelatyny na stawy. Jednak czy fakt, że żelatyna składa się z tego białka nawet w 90%, sprawia, że wykazuje podobne działanie? Poznaj różnice pomiędzy różnymi formami kolagenu na stawy.

Czy kolagen i żelatyna to jest to samo?

Nazwy kolagen i żelatyna bywają używane jako synonimy, niekiedy można się nawet spotkać z określaniem żelatyny jako hydrolizowany kolagen. Chociaż technicznie nie jest to błędem – żelatyna stanowi formę kolagenu poddanego częściowej hydrolizacji, nie jest ona tym samym co popularny składnik suplementów diety i różni się od niego przyswajalnością i skutecznością. Właściwości kolagenu i żelatyny są nieco inne.

Kolagen

Kolagen jest najbardziej powszechnym białkiem występującym w ludzkim organizmie. Znajduje się w kościach, mięśniach, skórze i ścięgnach oraz jest głównym składnikiem tkanki łącznej. Zbudowany jest z trzech łańcuchów zawierających różne sekwencje aminokwasów – glicyny, proliny i hydroksyproliny. Naturalna cząsteczka kolagenu charakteryzuje się jednak bardzo dużą masą cząsteczkową, rzutującą na jego niską przyswajalność przez organizm. W suplementach diety na stawy stosuje się więc hydrolizowany kolagen – cząsteczki poddane hydrolizie enzymatycznej są rozbijane na małe segmenty, które są łatwiej trawione i lepiej wchłaniane w przewodzie pokarmowym.

Żelatyna

Żelatyna, również stanowi pewną formę hydrolizowanego kolagenu. Powstaje z częściowej hydrolizy tego białka zachodzącej w wyniku poddania produktów bogatych w kolagen działaniu wysokiej temperatury (50-100°C). Można ją otrzymać m.in. z podrobów, kurzych łapek, ścięgien, skór i kości zwierzęcych. Nie jest to jednak proces równie skuteczny co hydroliza enzymatyczna i tworzące żelatynę cząsteczki kolagenu wciąż charakteryzują się stosunkowo wysoką masą cząsteczkową. Jej przyswajalność jest więc niższa i wolniejsza, a dodatkowo składnik ten może negatywnie wpływać na wchłanianie innych substancji odżywczych i leków.

Żelatyna a kolagen – różnice

Różnice pomiędzy żelatyną a kolagenem dotyczą nie tylko ich wielkości cząstek i przyswajalności, ale także ich rozpuszczalności, dominującego typu kolagenu i potencjalnych interakcji. Czym się między sobą różnią?

Parametr
Żelatyna
Kolagen hydrolizowany
Wielkość cząsteczki
Duża, 50 000 - 100 000 Da
Mała, 1 000 - 10 000 Da
Przyswajalność kolagenu
Wolno wchłaniany, przyswajany w 80-90%
Szybko wchłaniany, przyswajany nawet w 95%
Rozpuszczalność
Tylko w gorącej wodzie
W ciepłej i zimnej wodzie
Typ kolagenu
Głównie kolagen typu 1 budujący skórę, kości i ścięgna
Najczęściej kolagen typu 1 (skóra, kości, ścięgna) i typu 2 (chrząstki stawowe).
Zastosowanie
Przede wszystkim w kuchni ze względu na właściwości żelujące – produkcja galaretek, zagęszczanie sosów
W suplementach diety oraz jako dodatek do napojów, zup, sosów, który nie wpływa na ich konsystencję
Wpływ na organizm
Zawiera kolagen typu 1 ukierunkowany przede wszystkim na poprawę zdrowia skóry, włosów i paznokci
Najczęściej źródło kolagenu typu 1 poprawiającego stan skóry, włosów i paznokci oraz kolagenu typu 2 wzmacniającego stawy
Interakcje z lekami i pokarmem
Może zaburzać wchłanianie składników odżywczych i leków
Nie wpływa na przyjmowane jednocześnie leki i składniki odżywcze

Ile kolagenu jest w żelatynie?

Zawartość kolagenu w żelatynie jest bardzo wysoka i może sięgać nawet 90%. Należy jednak zwrócić uwagę także na typ kolagenu. Żelatyna zawiera głównie kolagen typu 1, który przede wszystkim pomaga utrzymać w zdrowiu skórę, włosy i paznokcie. W kolagenie hydrolizowanym, stosowanym w suplementach diety, obok kolagenu typu 1 zazwyczaj wykorzystywany jest też kolagen typu 2, który znajduje się głównie w chrząstkach stawowych i skuteczniej wspiera ich elastyczność i regenerację. Kolagen typu 3 to także typ, jaki znajdziesz w suplementach diety – współdziała on z typem 1.

Czy żelki Haribo są dobre na stawy?

Choć żelki Haribo zawierają żelatynę, nie są efektywnym środkiem wspomagającym zdrowie stawów. Ilość żelatyny w takich produktach jest stosunkowo niska oraz dominuje w niej wpływający głównie na skórę kolagen typu 1. Uwagę zwraca także zawartość cukru, który sprzyja degradacji kolagenu w organizmie.

Co jest lepsze – kolagen czy żelatyna?

Żelatyna może stanowić dodatkowe źródło kolagenu w zbilansowanej diecie, nie należy się jednak nastawiać na jej znaczący wpływ na zdrowie stawów. Świetnie sprawdza się za to w kuchni, gdzie możemy skorzystać z jej właściwości żelujących, a obecny w niej kolagen typu 1, może pomóc w poprawie elastyczności i jędrności skóry oraz wzmocnić włosy i paznokcie. Należy także pamiętać, że żelatyna zaburzać wchłanianie składników odżywczych i leków. Kolagen hydrolizowany jest lepszym wyborem kiedy szukamy skutecznego suplementu na stawy oraz gdy zależy nam na wysokiej przyswajalności i wygodzie stosowania.

Bibliografia
  • Źródła
    1. Gómez-Guillén MC, Giménez B,López-Caballero ME, Montero, P. Functional and bioactive properties of collagen and gelatin from alternative sources: A review. Food Hydrocolloids 2011; 25(8): 1813-1827.
    2. Kaziród K, Hunek A, Zapała M i wsp. Suplementacja kolagenem – czy przynosi realne korzyści? Quality in Sport 2023; 13(1): 88-107.
    3. León-López A, Morales-Peñaloza A, Martínez-Juárez VM, Vargas-Torres A, Zeugolis DI, Aguirre-Álvarez G. Hydrolyzed Collagen-Sources and Applications. Molecules 2019; 24(22): 4031.
    4. Wybór W, Zaborski M. Budowa i właściwości kolagenu oraz żelatyny. Polimery 2000; 45(1): 10-21.
    5. Zuchowski A, Nowicka-Zuchowska A. Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru. Lek w Polsce 2019; 29(11): 6-10.
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia. Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Poznaj naszego eksperta
Katarzyna Kimel
Bliskie są mi tematy dotyczące zdrowego odżywiania i ziołolecznictwa. Podczas studiów zajmowałam się zdrowiem publicznym jako członkini Międzynarodowej Federacji Studentów Farmacji, następnie obroniłam doktorat z badań nad składem i aktywnością leczniczą ekstraktów z arniki i żywokostu, a obecnie dzielę się zdobytą wiedzą jako dziennikarka. Prywatnie jestem miłośniczką podróży, szczególnie tych niskobudżetowych. W wolnym czasie realizuję się uprawiając sporty, takie jak bouldering i łucznictwo tradycyjne.
Komentarze (0)
Skomentuj
0 0 głosy
Article Rating
guest
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najwięcej głosów
Opinie w linii
Zobacz wszystkie komentarze
Prosto dla zdrowia
Poznaj nasze produkty

Zapisz się na newsletter

Zapisz się na newsletter i otrzymaj rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie internetowym. Bądź na bieżąco - czekają na Ciebie nowości, specjalne akcje promocyjne i liczne wskazówki, jak dbać o zdrowie.
Imię(wymagane)

* Pole obowiązkowe
Prywatność(wymagane)
Dlaczego możesz nam zaufać?
Darmowa wysyłka
od 159 zł
Wysyłamy w 24h
99% zadowolonych
klientów
Gwarancja
bezpieczeństwa