Berberyna na odchudzanie – czy to działa?

20.05.2024
Data aktualizacji: 03.02.2025
Tak, berberyna pomaga w odchudzaniu. Ale jest jeden haczyk. Berberyna stanowi ułamek tego, co musisz zrobić, aby schudnąć.

Berberyna będzie pomocnym wsparciem w redukcji masy ciała, ale nie oszukujmy się – samo się nie zrobi. A co realnie może zrobić berberyna, wyjaśnię Ci w tym artykule.

Autor
Nina Wawryszuk
Redaktorka i trenerka personalna
Konsultacja merytoryczna
Zofia Winczewska
Magister farmacji

Berberyna na odchudzanie

Według niektórych badań klinicznych berberyna może pomagać w odchudzaniu. Stosowanie 500 mg – 1500 mg ekstraktu z berberyny dziennie przez 12 tygodni może korzystnie wpływać na profil lipidowy, obniżać stężenie cukru we krwi i może sprzyjać utracie nadmiernej tkanki tłuszczowej. Najlepsze efekty osiąga się, stosując berberynę w połączeniu z deficytem kalorycznym (czyli jesz o 200–500 kcal dziennie mniej niż wynosi Twoje zapotrzebowanie kaloryczne) i regularną aktywnością fizyczną.

Czy po berberynie się chudnie?

Nie, nie chudnie się po berberynie, ponieważ berberyna sama w sobie, jako składnik, nie odchudza. Nie ma bezpośredniego wpływu na spalanie tkanki tłuszczowej i samo stosowanie suplementu z berberyną nie działa jak tzw. spalacz tłuszczu.

Nie ma wielu badań klinicznych, które sprawdzałyby wpływ stosowania berberyny na odchudzanie. Dotychczasowe prace były przeprowadzone na nielicznych grupach lub gryzoniach. Okazuje się, że berberyna może pośrednio wspierać odchudzanie m.in. poprzez poprawę profilu lipidowego.

Przykłady badań klinicznych

W badaniu z 2012 roku brało udział 16 osób. Przez 3 miesiące stosowali 500 mg berberyny trzy razy dziennie. Ponadto byli poddani diecie redukcyjnej i raz dziennie trenowali po 30 minut ćwiczenia aerobowe. Do końca badania wytrwało tylko 7 osób, a wyniki sugerują, że badani stracili średnio 2,3 kg masy ciała i 3,6% tkanki tłuszczowej. Obniżyło się również stężenie lipidów we krwi (spadek trójglicerydów o 23% i cholesterolu o 12,2%). Trudno określić, jaki wpływ na utratę masy ciała miała berberyna. Brakuje grupy porównawczej, która np. stosowałaby dietę redukcyjną i trenowała, ale bez stosowania berberyny. W innym badaniu z 2012 roku grupa 41 osób ze zdiagnozowanym zespołem metabolicznym przez 12 tygodni otrzymywała 300 mg berberyny trzy razy dziennie. Badani nie zmieniali swojej aktywności fizycznej i jadłospisu.

Na koniec badania:

  • BMI uczestników obniżył się z 31,5 do 27,4,
  • utracili tkankę tłuszczową z okolic brzucha,
  • poprawili wyniki stężenia glukozy i cholesterolu.

Redukcja masy ciała u uczestników mogła być związana z tym, że berberyna pomaga kontrolować insulinę oraz inne hormony, które regulują komórki tłuszczowe w organizmie.

W badaniu na chomikach z 2015 roku gryzonie były najpierw karmione jedzeniem o wysokiej zawartości tłuszczów i cukrów. Następnie części z nich podawano berberynę. U chomików, które otrzymywały berberynę, zmniejszyła się ich masa ciała i poprawiła tolerancja glukozy.

Badania in vivo sugerują, że berberyna wpływa na aktywność enzymu AMPK, który hamuje wytwarzanie glukozy i tłuszczów. Regularne pobudzanie tego enzymu daje efekt w organizmie podobny do tego, jaki daje aktywność fizyczna. Według innych badań z udziałem zwierząt berberyna hamuje enzym PCSK9, co prowadzi do zwiększonego usuwania „złego” cholesterolu LDL z krwiobiegu.

Co wiemy z prac naukowców?
Systematyczny przegląd i metaanaliza 49 badań, opublikowane w Frontiers in Nutrition w 2022 r., wykazały, że chociaż berberyna może wpływać na masę ciała, nie ma na nią statystycznie istotnego i znaczącego wpływu.

Berberyna – wnioski z badań

Dotychczasowe badania naukowe sugerują, że stosowanie berberyny może:

  • poprawiać profil lipidowy – podnosić stężenie „dobrego cholesterolu” HDL, obniżać stężenie cholesterolu całkowitego, „złego cholesterolu” LDL i trójglicerydów,
  • obniżać stężenie cukru we krwi u osób z cukrzycą typu II,
  • obniżać ApoB – wskaźnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Najnowsza metaanaliza z 2024 roku wykazała, że suplementacja berberyną może być skuteczna w poprawie parametrów glikemicznych i markerów stanu zapalnego u dorosłych.

W innej metaanalizie z 2024 roku obejmującej 10 badań klinicznych czytamy o skuteczności berberyny w poprawie enzymów wątrobowych, profilu lipidowego i wrażliwości na insulinę u pacjentów z MASLD (stłuszczenie wątroby, dawniej NAFLD).

Jak widzisz, badania naukowe nie wykazują, że berberyna to naturalny spalacz tłuszczu. Jednak może być pomocna w regulacji innych ważnych parametrów zdrowotnych, które towarzyszą osobom z nadwagą czy otyłością. Pośrednio więc może być wsparciem w utracie masy ciała.

Wśród zainteresowanych nie brakuje pytań o berberynę – poniżej sprawdzisz, o co najczęściej pytają internauci.

Kiedy pierwsze efekty po berberynie?

Badania kliniczne sugerują, że pierwsze efekty po berberynie widać po około 12 tygodniach codziennej suplementacji 500 mg – 1500 mg. Obserwuje się poprawę profilu lipidowego i poziomu cukru we krwi. Berberyna w połączeniu z dietą redukcyjną i aktywnością fizyczną może dać efekty już po 7 dniach.

Zdrowa utrata masy ciała to 0,3–1 kg tygodniowo w zależności od poziomu zatłuszczenia organizmu i wyjściowej masy ciała. Podczas odchudzania Twój organizm pobiera trójglicerydy z magazynów w komórkach tłuszczowych, by przekształcić je w energię. Jednocześnie zmniejsza się rozmiar komórek tłuszczowych i wygląd i Twojej sylwetki. Efekty zobaczysz na wadze, ale warto również monitorować pomiary obwodów pasa, bioder, ud, ramion. Kontroluj cholesterol i glikemię – wykonaj badania krwi przed suplementacją i po 8 tygodniach.

Jaka dawka berberyny żeby schudnąć?

Stosowanie 500 mg – 1500 mg berberyny dziennie w połączeniu z dietą redukcyjną wydaje się być optymalną porcją dzienną, która może wesprzeć proces odchudzania. Pamiętaj, aby bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta na opakowaniu i nie przekraczać bezpiecznej porcji dziennej.

Czy berberyna zmniejsza apetyt?

W badaniach in vivo na szczurach berberyna zmniejszyła apetyt u badanych gryzoni, a także zmniejszyła skoki poziomu cukru we krwi i korzystnie wpływała na metabolizm tłuszczu. Brakuje badań naukowych, które potwierdzałyby ten efekt u ludzi.

Najlepsza berberyna na odchudzanie

Najlepsza berberyna, która wspiera odchudzanie oraz regulację lipidów i glikemii to standaryzowany ekstrakt o wysokiej koncentracji berberyny (≥98%). Berberyna powinna posiadać DER (drug extract ratio) i badania laboratoryjne potwierdzające zawartość składnika aktywnego oraz brak zanieczyszczeń.

Jak wybrać najlepszy suplement diety z berberyną?

  • Standaryzacja: daje Ci pewność, że suplement faktycznie zawiera dostateczną ilość substancji aktywnej. Standaryzowany ekstrakt 98% berberyny oznacza, że aż 98% całego ekstraktu stanowi czysta berberyna.
  • DER: określa stosunek ilości surowca roślinnego do ilości otrzymanego przetworu roślinnego. Np. DER 15:1 oznacza, że z 15 gramów surowca otrzymano 1 gram produktu. Im wyższa pierwsza liczba, tym więcej surowca użyto do produkcji danego preparatu.
  • Badania laboratoryjne: potwierdzające zawartość składu i jego czystość. Sprawdzaj transparentność i wiarygodność producenta.
  • Porcja dzienna: Minimalna porcja dzienna to 500 mg berberyny, ponieważ taka ilość przynosiła efekty w badaniach klinicznych. Pamiętaj, aby stosować się do dawkowania opisanego na opakowaniu.

Przykładowy, dobry skład produktu z berberyną:

Ekstrakt z korzenia berberysu (Berberis aristata) DER 18:1 standaryzowany na 98% berberyny HCL (chlorowodorek berberyny), inulina, L-leucyna, otoczka kapsułki: hydroksypropylometyloceluloza. Suplement diety posiada badania laboratoryjne w niezależnym laboratorium (wyniki do wglądu).

 

Berberyna opinie lekarzy

Berberyna ma pozytywne opinie lekarzy Tradycyjnej Chińskiej Medycyny czy Ajurwedy, ze względu na długą tradycję jej zastosowania w różnych dolegliwościach. Wykorzystywanie roślin w leczeniu chorób (fitoterapia) jest charakterystyczne dla wschodnich systemów medycyny. W Polsce fitoterapię traktuje się najczęściej wspomagająco, jako uzupełnienie terapii farmakologicznej w leczeniu niektórych dolegliwości. Lekarze podkreślają, by współpracować ze specjalistą i nie podejmować się samodzielnego leczenia. Na przykład równoczesne stosowanie berberyny z metforminą może być niebezpieczne dla zdrowia.

Zapytałam kilku ekspertów, co sądzą o berberynie.

Berberyna cieszy się popularnością jako suplement diety, który według mniejszych badań pomaga osobom z hiperlipidemią, zaburzeniami glikemii lub ze zdrowiem układu krążeniowego. Natomiast nie ma wystarczającej liczby szerszych badań naukowych, które są potrzebne, aby stwierdzić skuteczność suplementacji berberyny. Berberyna nie jest suplementem diety licencjonowanym przez amerykańskie FDA, co nie znaczy oczywiście, że jest niebezpieczna. Każdą suplementację należy zawsze podejmować z uwagą na swoje zdrowie i potencjalne efekty uboczne, najlepiej w porozumieniu z lekarzem.
Kacper Nihalani
Lekarz
Berberyna może być pomocna w wielu aspektach zdrowia: od poprawy gospodarki glukozy i insuliny, poprzez poprawę regulacji gospodarki lipidowej, a także poprzez działanie antyoksydacyjne, kończąc na poprawie staniu jelit i ich pozytywnego mikrobiomu. Pamiętaj, aby rozsądnie korzystać z darów natury i konsultować się ze specjalistą.
Marta Kaczorek
Dietetyczka kliniczna i trener medyczny
Berberyna jest obiecującym surowcem, który może być wsparciem dla osób zmagających się z insulinoopornością (IO). Badania wskazują, że skuteczne porcje berberyny są zakresie od 500 mg do 1500 mg dziennie. Ważne, aby każda decyzja o suplementacji była nieprzypadkowa, a poparta rzeczywistym wskazaniem z ramienia specjalisty – lekarza lub farmaceuty.
Zofia Winczewska
Magister farmacji
Berberyna to świetna substancja do hamowania rozwoju zespołu metabolicznego. Stosowana w porozumieniu z lekarzem może być bardzo pomocna jako naturalne wsparcie organizmu. Sprawdzi się u pacjentów, którzy zauważyli już u siebie odstępstwa od normy w lipidogramie czy nietolerancję glukozy.
Ilona Krzak
Magister farmacji

Berberyna – naturalny Ozempic?

W 2023 roku berberyna była popularnym tematem na TikToku, a niektórzy użytkownicy nazwali ją nature’s Ozempic (naturalny Ozempic). Ostudźmy entuzjazm – niestety te dwie substancje nie mają ze sobą nic wspólnego.

Podsumowanie
  • Samo stosowanie berberyny nie odchudza. Aby zmniejszyć masę ciała, najlepiej połączyć dietę redukcyjną z aktywnością fizyczną, a berberynę traktować wspomagająco.
  • Brakuje badań klinicznych, które jasno wskazywałyby, że berberyna znacząco wpływa na odchudzanie.
  • Berberyna może natomiast przynieść wiele korzyści w regulacji cholesterolu i glikemii w organizmie.
  • Berberyna to silny alkaloid, który oprócz regulacji glikemii i gospodarki lipidowej wspiera pracę wątroby i może korzystnie wpływać na mikrobiom jelitowy.
Bibliografia
  • Źródła
    1. Asbaghi O, Ghanbari N, Shekari M, Reiner Ž, Amirani E, Hallajzadeh J, Mirsafaei L, Asemi Z. The effect of berberine supplementation on obesity parameters, inflammation and liver function enzymes: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Nutr ESPEN. 2020 Aug;38:43-49. doi: 10.1016/j.clnesp.2020.04.010. Epub 2020 May 6. PMID: 32690176.
    2. Ataei S, Kesharwani P, Sahebkar A. Berberine: Ins and outs of a nature-made PCSK9 inhibitor. EXCLI J. 2022 Aug 17;21:1099-1110. doi: 10.17179/excli2022-5234. PMID: 36381647; PMCID: PMC9650693.
    3. Cicero AF, Rovati LC, Setnikar I. Eulipidemic effects of berberine administered alone or in combination with other natural cholesterol-lowering agents. A single-blind clinical investigation. Arzneimittelforschung. 2007;57(1):26-30. doi: 10.1055/s-0031-1296582. PMID: 17341006.
    4. Dong H, Wang N, Zhao L, Lu F. Berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus: a systemic review and meta-analysis. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:591654. doi: 10.1155/2012/591654. Epub 2012 Oct 15. PMID: 23118793; PMCID: PMC3478874.
    5. Fernandez-Marcos PJ, Auwerx J. Regulation of PGC-1α, a nodal regulator of mitochondrial biogenesis. Am J Clin Nutr. 2011 Apr;93(4):884S-90. doi: 10.3945/ajcn.110.001917. Epub 2011 Feb 2. PMID: 21289221; PMCID: PMC3057551.
    6. Firouzi S, Malekahmadi M, Ghayour-Mobarhan M, Ferns G, Rahimi HR. Barberry in the treatment of obesity and metabolic syndrome: possible mechanisms of action. Diabetes Metab Syndr Obes. 2018 Nov 8;11:699-705. doi: 10.2147/DMSO.S181572. PMID: 30519065; PMCID: PMC6233907.
    7. Ju J, Li J, Lin Q, Xu H. Efficacy and safety of berberine for dyslipidaemias: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Phytomedicine. 2018 Nov 15;50:25-34. doi: 10.1016/j.phymed.2018.09.212. Epub 2018 Sep 28. PMID: 30466986.
    8. Koperska A, Wesołek A, Moszak M, Szulińska M. Berberine in Non-Alcoholic Fatty Liver Disease-A Review. Nutrients. 2022 Aug 23;14(17):3459. doi: 10.3390/nu14173459. PMID: 36079717; PMCID: PMC9459907.
    9. Mombeini MA, Kalantar H, Sadeghi E, Goudarzi M, Khalili H, Kalantar M. Protective effects of berberine as a natural antioxidant and anti-inflammatory agent against nephrotoxicity induced by cyclophosphamide in mice. Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2022 Feb;395(2):187-194. doi: 10.1007/s00210-021-02182-3. Epub 2022 Jan 7. PMID: 34994821.
    10. Nazari A, Ghotbabadi ZR, Kazemi KS, Metghalchi Y, Tavakoli R, Rahimabadi RZ, Ghaheri M. The Effect of Berberine Supplementation on Glycemic Control and Inflammatory Biomarkers in Metabolic Disorders: An Umbrella Meta-analysis of Randomized Controlled Trials. Clin Ther. 2024 Feb;46(2):e64-e72. doi: 10.1016/j.clinthera.2023.10.019. Epub 2023 Nov 27. PMID: 38016844.
    11. Noh JW, Jun MS, Yang HK, Lee BC. Cellular and Molecular Mechanisms and Effects of Berberine on Obesity-Induced Inflammation. Biomedicines. 2022 Jul 19;10(7):1739. doi: 10.3390/biomedicines10071739. PMID: 35885044; PMCID: PMC9312506.
    12. Reddi KK, Li H, Li W, Tetali SD. Berberine, A Phytoalkaloid, Inhibits Inflammatory Response Induced by LPS through NF-Kappaβ Pathway: Possible Involvement of the IKKα. Molecules. 2021 Aug 5;26(16):4733. doi: 10.3390/molecules26164733. PMID: 34443321; PMCID: PMC8400273.
    13. Shidfar F, Ebrahimi SS, Hosseini S, Heydari I, Shidfar S, Hajhassani G. The Effects of Berberis vulgaris Fruit Extract on Serum Lipoproteins, apoB, apoA-I, Homocysteine, Glycemic Control and Total Antioxidant Capacity in Type 2 Diabetic Patients. Iran J Pharm Res. 2012 Spring;11(2):643-52. PMID: 24250489; PMCID: PMC3832145.
    14. Vuddanda PR, Chakraborty S, Singh S. Berberine: a potential phytochemical with multispectrum therapeutic activities. Expert Opin Investig Drugs. 2010 Oct;19(10):1297-307. doi: 10.1517/13543784.2010.517745. PMID: 20836620.
    15. Zhao, MM., Lu, J., Li, S. et al. Berberine is an insulin secretagogue targeting the KCNH6 potassium channel. Nat Commun 12, 5616 (2021). https://doi.org/10.1038/s41467-021-25952-2
    16. Yueshan Hu, Erik A. Ehli, Julie Kittelsrud, Patrick J. Ronan, Karen Munger, Terry Downey, Krista Bohlen, Leah Callahan, Vicki Munson, Mike Jahnke, Lindsey L. Marshall, Kelly Nelson, Patricia Huizenga, Ryan Hansen, Timothy J. Soundy, Gareth E. Davies, Lipid-lowering effect of berberine in human subjects and rats, Phytomedicine, https://doi.org/10.1016/j.phymed.2012.05.009.
    17. Zamani Mohammad, Zarei Mahtab, Nikbaf-Shandiz Mahlagha, Hosseini Shabnam, Shiraseb Farideh, Asbaghi Omid, The effects of berberine supplementation on cardiovascular risk factors in adults: A systematic review and dose-response meta-analysis, Frontiers in Nutrition, 09/2022, DOI=10.3389/fnut.2022.1013055
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia. Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Poznaj naszego eksperta
Nina Wawryszuk
Specjalizuje się w treningu siłowym, suplementacji sportowej i psychosomatyce. Redaguje i tworzy artykuły w duchu EBM (Evidence-based medicine). Pracowała dla wielu znanych marek w branżach suplementów diety oraz sportowej. Współpracuje z gronem ekspertów od zdrowia – lekarzami, naukowcami, dietetykami, farmaceutami –  i nieustannie rozwija sieć kontaktów. Szkoli się m.in. w Centrum Szkoleń Sportowych i Warsztacie Nauki. Prywatnie dorzuca kilogramy na sztangę oraz pomaga sportowcom poprawiać swoje wyniki sportowe poprzez trening i suplementację.
Komentarze (0)
Skomentuj
0 0 votes
Article Rating
guest
0 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Prosto dla zdrowia
Poznaj nasze produkty

Zapisz się na newsletter

Zapisz się na newsletter i otrzymaj rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie internetowym. Bądź na bieżąco - czekają na Ciebie nowości, specjalne akcje promocyjne i liczne wskazówki, jak dbać o zdrowie.
Imię(wymagane)

* Pole obowiązkowe
Prywatność(wymagane)
Dlaczego możesz nam zaufać?
Darmowa wysyłka
od 139 zł
Wysyłamy w 24h
99% zadowolonych
klientów
Gwarancja
bezpieczeństwa