Co wypłukuje magnez z organizmu?

03.10.2024
Data aktualizacji: 11.10.2024
Co wypłukuje magnez? Chociaż często pierwszą odpowiedzią na to pytanie jest „kawa”, jej wpływ na poziom tego pierwiastka jest zupełnie inny (spoiler: pij ją bez obaw).

Jakie czynniki faktycznie sprzyjają utracie magnezu i mogą sprzyjać jego niedoborom?

Autor
Katarzyna Kimel
Doktor nauk farmaceutycznych
Redakcja
Nina Wawryszuk
Redaktorka Aura Herbals

Co wypłukuje magnez?

Magnez z organizmu wypłukuje przewlekły stres, picie alkoholu, dieta bogatowapniowa, niektóre leki i insulina. Natomiast fosforany i kwas fosforowy mogą wpływać na zmniejszenie wchłaniania magnezu w organizmie.

Magnez jest jednym z najczęściej suplementowanych mikroelementów. Niedobory tego składnika nie zawsze jednak wiążą się z jego niewystarczającą podażą w diecie – mogą wynikać także z nadmiernej utraty magnezu przez organizm.

Stres

Związek pomiędzy stresem a poziomem magnezu został zaobserwowany w latach 90. i już wtedy nazwany „błędnym kołem”. Przewlekły stres prowadzi do nadmiernego wypłukiwania tego mikroelementu, a jednocześnie niedobór magnezu zwiększa podatność organizmu na działanie czynników stresowych.

Zależność tę potwierdzono w licznych badaniach z udziałem zwierząt i ludzi. Pod wpływem długotrwałego narażenia na stres (np. związanego z problemami z zasypianiem, sesją egzaminacyjną na studiach, czy pracą w hałasie) uwalniane są hormony stresu takie jak adrenalina i kortyzol, które pobudzają transport magnezu z komórek do przestrzeni zewnątrzkomórkowej oraz jego wydalanie z moczem.

Alkohol

Czynnikiem sprzyjającym nadmiernej utracie magnezu i innych elektrolitów, jest też alkohol. Etanol poprzez hamowanie działania wazopresyny (hormonu antydiuretycznego) znacząco zwiększa wydalanie wody z organizmu wraz z moczem. To właśnie odwodnienie i utrata elektrolitów są jedną z przyczyn odczuwanego następnego dnia kaca.

Fosforany i kwas fosforowy

W przeciwieństwie do stresu i alkoholu spożywanie fosforanów nie prowadzi bezpośrednio do utraty magnezu z organizmu, jednak może negatywnie wpływać na przyswajanie tego pierwiastka. Tworzą one z magnezem słabo rozpuszczalne sole, uniemożliwiając jego pełne wykorzystanie przez nasz organizm. Podczas stosowania suplementów diety z magnezem należy się więc wystrzegać przyjmowania ich w towarzystwie pokarmów i napojów bogatych w fosforany lub kwas fosforowy, zachowując odpowiedni odstęp czasowy pomiędzy produktami.

Związki te są popularnymi dodatkami do żywności wykorzystywanymi jako stabilizatory, emulgatory, regulatory kwasowości i przeciwutleniacze w celu poprawy smaku i wydłużenia trwałości produktów. Występują przede wszystkim w:

  • napojach gazowanych,
  • wyrobach mięsnych,
  • znaleźć je można także w mrożonych rybach, serach topionych, płatkach zbożowych czy proszku do pieczenia.

Dieta bogatowapniowa

Podobnie jak w przypadku fosforanów, należy unikać także łączenia magnezu z produktami bogatymi w wapń. Chociaż na poziomie komórkowym wapń wspomaga transport magnezu do tkanek, pierwiastki te konkurują ze sobą w układzie pokarmowym o wchłanianie w jelitach. Jak wskazują badania, przyswajanie magnezu ulega obniżeniu przy spożywaniu wapnia w ilościach powyżej 10 mg/kg masy ciała dziennie.

Insulina

Innym czynnikiem mogącym zaburzać komórkowy transport magnezu jest przyjmowana przez diabetyków insulina. Jak wskazują badania z ostatnich lat, może ona hamować aktywność białka SLC41A1, odgrywającego kluczową rolę w transporcie jonów magnezu przez błony komórkowe i pomagającego w utrzymaniu odpowiedniego poziomu tego mikroelementu komórkach i w organizmie. Insulina sprzyja przedwczesnemu odpływowi magnezu z mitochondriów i komórek oraz zwiększonemu wypłukiwaniu go z organizmu.

Niektóre leki

Niedoborom magnezu może sprzyjać także przyjmowanie niektórych leków. Mogą one poprzez pobudzanie diurezy zwiększać wypłukiwanie tego pierwiastka z moczem lub negatywnie wpływać na wchłanianie jonów magnezowych w świetle przewodu pokarmowego.

Do leków sprzyjających nadmiernej utracie magnezu z organizmu należą:

  • stosowane w transplantologii inhibitory kalcyneuryny (cyklosporyna A, takrolimus),
  • antagoniści receptora nabłonkowego czynnika wzrostu (EGF)
  • diuretyki pętlowe, tiazydowe i tiazydopodobne,
  • antybiotyki aminoglikozydowe,
  • amfoterycyna B,
  • teofilina,
  • pentamidyna,
  • cisplatyna.

Czy kawa wypłukuje magnez?

Wbrew powszechnej opinii, picie kawy nie odgrywa istotnej roli w wypłukiwaniu magnezu z organizmu. Niezaprzeczalnym faktem jest to, że kawa działa moczopędnie, co może sprzyjać nadmiernemu wydalaniu mikroelementów z moczem. Nie należy jednak zapominać, że stanowi ona także ich źródło. Ubytek magnezu po spożyciu 300 mg kofeiny, czyli 2-3 filiżanek jest szacowany na 4 mg, jednocześnie pojedyncza filiżanka (150 ml) kawy może zawierać od 3,22 nawet do 22 mg tego pierwiastka. Chociaż zawartość magnezu w kawie zależy od jej rodzaju, jakości i sposobu przygotowania, w większości przypadków bilans będzie dodatni.

Co poprawia przyswajanie magnezu?

Na poprawę skuteczności suplementacji magnezu wpłynąć można nie tylko unikając czynników sprzyjających jego wypłukaniu. Warto pamiętać również o produktach i związkach poprawiających przyswajanie tego mikroelementu.

Należą do nich m.in.:

  • witamina B6 – przekształca magnez w formę aktywną biologicznie;
  • witamina D3 – stymuluje syntezę białek odpowiedzialnych za transport magnezu z jelit;
  • dieta bogata w białko – poprawia wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego;
  • niskie pH jelitowe – magnez jest lepiej przyswajany w środowisku kwaśnym;
  • wybór odpowiedniej formy magnezu – najlepiej przyswajalne są sole organiczne (cytrynian magnezu, mleczan magnezu).
Bibliografia
  • Źródła
    1. DiNicolantonio JJ, O’Keefe JH, Wilson W. Subclinical magnesium deficiency: a principal driver of cardiovascular disease and a public health crisis. Open Heart 2018; 5: e000668.
    2. Fiorentini D, Cappadone C, Farruggia G, Prata C. Magnesium: Biochemistry, Nutrition, Detection, and Social Impact of Diseases Linked to Its Deficiency. Nutrients 2021; 13(4): 1136.
    3. Gröber U. Magnesium and Drugs. International Journal of Molecular Sciences 2019; 20(9): 2094.
    4. Olechno E, Puścion-Jakubik A, Socha K, Zujko ME. Coffee Brews: Are They a Source of Macroelements in Human Nutrition? Foods 2021; 10(6): 1328.
    5. Pickering G, Mazur A, Trousselard M, Bienkowski P, Yaltsewa N, Amessou M, Noah L, Pouteau E. Magnesium Status and Stress: The Vicious Circle Concept Revisited. Nutrients 2020; 12(12): 3672.
    6. Wyskida K, Chudek J. Suplementacja doustna magnezu – wskazania, przeciwwskazania, sytuacje niejednoznaczne. Medycyna po Dyplomie 2016; 25(3): 107-112.
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia. Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Poznaj naszego eksperta
Katarzyna Kimel
Bliskie są mi tematy dotyczące zdrowego odżywiania i ziołolecznictwa. Podczas studiów zajmowałam się zdrowiem publicznym jako członkini Międzynarodowej Federacji Studentów Farmacji, następnie obroniłam doktorat z badań nad składem i aktywnością leczniczą ekstraktów z arniki i żywokostu, a obecnie dzielę się zdobytą wiedzą jako dziennikarka. Prywatnie jestem miłośniczką podróży, szczególnie tych niskobudżetowych. W wolnym czasie realizuję się uprawiając sporty, takie jak bouldering i łucznictwo tradycyjne.
Komentarze (0)
Skomentuj
0 0 głosy
Article Rating
guest
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najwięcej głosów
Opinie w linii
Zobacz wszystkie komentarze
Prosto dla zdrowia
Poznaj nasze produkty

Zapisz się na newsletter

Zapisz się na newsletter i otrzymaj rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie internetowym. Bądź na bieżąco - czekają na Ciebie nowości, specjalne akcje promocyjne i liczne wskazówki, jak dbać o zdrowie.
Imię(wymagane)

* Pole obowiązkowe
Prywatność(wymagane)
Dlaczego możesz nam zaufać?
Darmowa wysyłka
od 159 zł
Wysyłamy w 24h
99% zadowolonych
klientów
Gwarancja
bezpieczeństwa