Czy buraki zawierają żelazo?

14.09.2025
Data aktualizacji: 18.09.2025

Kuba Pągowski
Dietetyk kliniczny

Tak, buraki zawierają żelazo, ale nie są jego szczególnie bogatym źródłem, gdyż w 100 g surowego buraka znajduje się 0,8 mg żelaza. Żelazo w buraku występuje w postaci niehemowej, o niskiej przyswajalności. Warto spożywać buraki w ramach profilaktyki niedokrwistości ze względu na zawartość witaminy C i kwasu foliowego, które wspomagają jego przyswajanie.

Buraki od lat uchodzą za warzywo „krwiotwórcze”, ale w rzeczywistości ich wpływ na poziom żelaza jest ograniczony. W 100 g surowych buraków znajduje się około 0,8 mg tego pierwiastka. Pokrywa to ok. 8% dziennego zapotrzebowania na żelazo u mężczyzn i ok. 4% u kobiet. Ponadto jest to żelazo niehemowe, które wchłania się słabo – zwykle w granicach 2-20%. Buraki nie są najobfitszym źródłem żelaza, mogą być jedynie elementem wspierającym codzienną dietę. Sok z buraka nie ma istotnie więcej żelaza niż samo warzywo, więc jego rola jest bardziej symboliczna niż terapeutyczna. Aby poprawić wykorzystanie żelaza z buraków, warto łączyć je z produktami bogatymi w witaminę C, np. papryką czy owocami cytrusowymi, które pomagają redukować żelazo do lepiej wchłanianej formy Fe2+. Drugim ciekawym zabiegiem jest wzbogacenie posiłku o kwasy organiczne np. dodanie do potrawy kiszonej kapusty.

Kuba Pągowski
Dietetyk kliniczny

Jak zwiększyć przyswajalność żelaza z buraków?

  • Na przyswajalność żelaza z buraków wpływa to, z czym je łączymy. Fityniany z pełnych ziaren czy polifenole z kawy i herbaty ją obniżają, natomiast witamina C, kwasy organiczne i białko zwierzęce mogą znacząco poprawić.
  • Jeśli chodzi o obróbkę termiczną, to samo żelazo jest odporne na wysoką temperaturę, więc gotowanie go nie niszczy. Problem polega na tym, że część minerałów przechodzi do wody, zwłaszcza gdy buraki gotujemy długo i w dużej ilości płynu Jeśli zależy nam na wartości odżywczej, lepiej wybierać pieczenie, gotowanie na parze albo surowe wersje w formie surówki.
  • Z kolei kawa i herbata wypijane do posiłku mogą obniżyć jego wchłanianie nawet o połowę, dlatego najlepiej sięgać po nie godzinę lub dwie po jedzeniu. Podsumowując – buraki zawierają żelazo, ale w niewielkich ilościach i o niskiej biodostępności. Mogą wspierać dietę, szczególnie gdy podamy je w odpowiednim towarzystwie, jednak nie zastąpią źródeł bogatszych w żelazo ani leczenia anemii.
Polecane

Czy buraki pomagają na anemię?

Nie, ani buraki, ani sok z buraka nie są w stanie wyleczyć anemii z niedoboru żelaza. W takim przypadku podstawą jest diagnostyka, wzbogacenie diety o inne źródła żelaza i często także suplementacja żelaza w dawce 40–65 mg co drugi dzień.

Pożywny koktajl z buraka - przepis

Składniki na 1 porcję:

  • 150 g ugotowanego lub upieczonego buraka
  • 150 g jabłka
  • 80 g marchewki
  • 10 g nasion chia
  • 100 g pomarańczy
  • 200 ml wody
  • 20 g ulubionych orzechów
  • 5 g pestek dyni

Wykonanie:

Buraka, jabłko i marchew pokrój na kawałki. Dodaj imbir, chia, sok z pomarańczy i wodę. Wszystko dokładnie zmiksuj w blenderze, aż powstanie gładki koktajl. Posiekaj orzechy, pestki dyni i posyp koktajl.

Bibliografia
  • Źródła
    1. USDA FoodData Central: Beets, raw
    2. Hallberg L, Hulthén L. Prediction of dietary iron absorption: an algorithm for calculating absorption and bioavailability of dietary iron. Am J Clin Nutr. 2000;71(5):1147–1160.
    3. Hallberg L, Brune M, Rossander L. Effect of different drinks on the absorption of non-heme iron from composite meals. Am J Clin Nutr. 1982;35(3):661–666.
    4. USDA Agricultural Research Service. USDA Table of Nutrient Retention Factors, Release 6.
    5. Stoffel NU, et al. Iron absorption from oral iron supplements given on alternate days is greater than with consecutive-day dosing in iron-depleted women. Lancet Haematol. 2017;4(11):e524–e533.
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej. Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia. Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Poznaj naszego eksperta
Kuba Pągowski
Absolwent Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Nieustannie rozwija się zawodowo, uczestnicząc w kursach i zdobywając kolejne certyfikaty z zakresu m.in. dietoterapii, zaburzeń odżywiania i suplementacji sportowej. Pomaga klientom osiągać cele zdrowotne, jak i sylwetkowe. Jego zamiłowaniem jest dietetyka kliniczna, a szczególnie choroby układu sercowo-naczyniowego. W wolnych chwilach biega i trenuje na siłowni.
Komentarze (0)
Skomentuj
0 0 głosy
Article Rating
guest
0 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najwięcej głosów
Opinie w linii
Zobacz wszystkie komentarze
Prosto dla zdrowia
Poznaj nasze produkty

Zapisz się na newsletter

Zapisz się na newsletter i otrzymaj rabat 10% na pierwsze zakupy w naszym sklepie internetowym. Bądź na bieżąco - czekają na Ciebie nowości, specjalne akcje promocyjne i liczne wskazówki, jak dbać o zdrowie.
Imię(wymagane)

* Pole obowiązkowe
Prywatność(wymagane)
Dlaczego możesz nam zaufać?
Darmowa wysyłka
od 159 zł
Wysyłamy w 24h
99% zadowolonych
klientów
Gwarancja
bezpieczeństwa