Leksykon Aura Herbals
Jod w organizmie człowieka występuje przede wszystkim w tarczycy. Jest niezbędny do wytwarzania hormonów tarczycy: tyroksyny i trójodotyroniny. Hormony te wpływają m.in. na prawidłowe funkcjonowanie i rozwój mózgu, układu kostnego oraz układu nerwowego. Biorą udział w przemianach wielu składników, np. tłuszczów, białek, węglowodanów i witamin. Regulują procesy dojrzewania i wzrostu komórek. Odpowiadają za utrzymanie prawidłowej temperatury ciała. Jod jest także jednym z najsilniejszych antyoksydantów i wykazuje działanie ochronne w procesach zapalnych oraz nowotworowych.
Jod należy do składników odżywczych, które nie są magazynowane w organizmie człowieka, i musi być dostarczany z dietą. Pewne ilości tego pierwiastka mogą być również absorbowane z powietrza przez układ oddechowy i skórę. Niedostateczna podaż jodu prowadzi do wystąpienia jego niedoborów w organizmie człowieka.
Istotną rolę w okresie ciąży odgrywa odpowiednia podaż jodu. Jest on niezbędny w kształtowaniu układu kostnego, zębów oraz mózgu. Zbyt mała ilość może prowadzić do chorób układu nerwowego płodu oraz zaburzeń wzrostu.
Bardzo ważna jest odpowiednia ilość jodu ponieważ jego nadmiar może prowadzić do chorób tarczycy. Przyszłe mamy powinny ściśle przestrzegać zaleceń lekarza w związku z suplementacją jodu.
Jod odgrywa kluczową rolę w procesie dojrzewania płciowego. Jest niezbędny do osiągnięcia dojrzałości narządów płciowych kobiet oraz mężczyzn. W późniejszym okresie przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania systemu hormonalnego kobiet. Wywiera wpływ na prawidłowego funkcjonowanie jajników. Dodatkowo reguluje cykl miesiączkowy. Prawidłowa ilość jodu w diecie ma wpływ na płodność kobiet.
Hormony tarczycy regulują przemianę materii. Przyspieszają spalanie tłuszczów, glukozy, węglowodanów, tlenu. Reakcje te prowadzą do zwiększenia prędkości przemiany materii.
Dodatkowo:
Warto jednak pamiętać, że niektóre warzywa (np. kapusta, kalafior, brukselka, soja) zawierają substancje, które mogą zmniejszać wchłanianie jodu z żywności. Dotyczy to zwłaszcza warzyw surowych – gotowanie zmniejsza zawartość niekorzystnych substancji o ponad 30%.
Chociaż ryzyko przedawkowania jest małe (występują dopiero po 30-krotnym przekroczeniu dziennej dawki), preparaty z jodem wolno zażywać po konsultacji z lekarzem. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby z chorą tarczycą.
Największe ilości jodu znajdują się w żywności pochodzenia morskiego, tj. rybach i owocach morza. Ważne źródła tego pierwiastka w diecie to mleko i jego przetwory. Zawartość jodu w tych produktach zależy od jego ilości w paszy, którą spożywają zwierzęta. W niektórych krajach stosuje się jodowanie pasz. Mniejszą zawartością jodu charakteryzują się warzywa, owoce i produkty zbożowe. Zawartość jodu w 100 g przykładowych produktów spożywczych przedstawiono w tabeli poniżej:
Produkt | Jod (µg) |
---|---|
sól kuchenna, jodowana | 2293,0 |
dorsz świeży | 2293,0 |
mintaj świeży | 103,0 |
makrela wędzona | 40,0 |
ser edamski tłusty | 30,0 |
sardynka w pomidorach | 25,0 |
tuńczyk w oleju | 25,0 |
orzechy laskowe | 17,0 |
brokuły | 15,0 |
ser brie pełnotłusty | 9,5 |
płatki owsiane | 5,9 |
czekolada mleczna | 5,5 |
groszek zielony | 4,4 |
salami popularne | 4,1 |
ser twarogowy półtłusty | 3,7 |
mleko 0,5% tł. | 3,4 |
jogurt truskawkowy 1,5% tł. | 3,3 |
wątroba wieprzowa | 3,1 |
kapusta biała | 3,0 |
fasola biała, nasiona suche | 3,0 |
banan | 2,8 |
bułki pszenne zwykłe | 2,8 |
kakao 16%, proszek | 2,8 |
chleb żytni razowy | 2,7 |
Jod z produktów spożywczych jest na ogół dobrze wchłaniany (ok. 90%), w żywności mogą jednak występować substancje utrudniające jego przyswajanie, takie jak glukozynolany – substancje wolotwórcze występujące w roślinach z rodziny krzyżowych (w przypadku dostatecznej podaży jodu substancje te nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi), glikozydy, siarkocyjanki, fluorki, wapń, magnez i żelazo.
Średnie zapotrzebowanie na jod dla osób dorosłych wynosi 95 µg/d. Większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek wyznaczono dla kobiet w ciąży – 160 µg/d, i dla kobiet karmiących – 210 µg/d.
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia.
Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.