Leksykon Aura Herbals
Spis treści
Pokrzywa zwyczajna to roślina bogata w składniki odżywcze oraz witaminy. Ze względu na swoje właściwości od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej. Do celów leczniczych wykorzystywane są głównie liście oraz korzenie. Pokrzywa stosowana jest w leczeniu wielu dolegliwości. Posiada właściwości antyalergiczne, przeciwzapalne, przeciwreumatoidalne, antyoksydacyjne, diuretyczne, hipoglikemiczne. Pokrzywa zwyczajna to bogactwo aktywnych związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Skład biochemiczny pokrzywy
Ziele pokrzywy zwyczajnej zawiera cenne dla zdrowia związki organiczne, witaminy i minerały, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Najważniejsze z nich to:
Fitoterapia (ziołolecznictwo) to coraz bardziej doceniana gałąź medycyny i farmakoterapii. Rośliny stanowią źródło dobroczynnych składników, które mogą wspomóc zdrowie organizmu człowieka. Ponadto, rośliny są powszechnie dostępne i łatwo je uprawiać. Idealnym przykładem jest pokrzywa zwyczajna. Występuje w ogrodach, lasach, na polach, u skraju rzek czy jezior, a nawet przy drogach. Charakteryzuje się bogatym składem substancji biologicznie czynnych. Dzięki swoim cennym właściwościom wykazuje szerokie zastosowanie przy wspomaganiu leczenia wielu schorzeń i dolegliwości.
Pokrzywę zwyczajną stosowano już w starożytności, m.in. aby przyspieszyć gojenie się ran i zahamować krwawienie. Obecnie potwierdzono pozytywny wpływ ziela na organizm i stale prowadzi się badania nad nowymi właściwościami.
Do celów leczniczych wykorzystuje się zarówno liście, jak i korzenie pokrzywy zwyczajnej. Ziele może być pomocne w leczeniu następujących dolegliwości:
Pokrzywa wykazuje właściwości moczopędne, mogące pomóc w leczeniu kamicy nerkowej i innych schorzeń układu moczowego. Pokrzywa zwyczajna wspomaga wydalanie z organizmu szkodliwych substancji. Równocześnie przeciwdziała zatrzymywaniu płynów w organizmie i powstawaniu obrzęków.
Picie naparów lub dodawanie świeżych listków młodej pokrzywy do sałatek wspomaga przemianę materii i wzmaga apetyt. Pokrzywa posiada właściwości oczyszczające układ trawienny. Dodatkowo korzystnie wpływa na pracę wątroby, trzustki oraz żołądka.
Stosowanie przetworów z pokrzywy zwyczajnej może być pomocne w leczeniu anemii, spowodowanej niedoborem żelaza. Pokrzywa nie tylko zawiera żelazo, ale ma również w swoim składzie związki, które wspierają przyswajanie tego pierwiastka, a także foliany, których niedobory mogą prowadzić do anemii. Picie naparów z pokrzywy może być pomocne w okresie osłabienia lub nadmiernego przemęczenia.
Obecne w pokrzywie zwyczajnej związki takie jak pochodne tyrozyny wykazują działanie przeciwhistaminowe. Podczas badań udowodniono, że ekstrakty z pokrzywy działają hamująco na aktywność enzymów kilku reakcji zapalnych, odpowiedzialnych za pojawienie się objawów alergii sezonowej. Dlatego ekstrakt z pokrzywy w odpowiednich dawkach może być z powodzeniem stosowany zapobiegawczo przy alergiach.
Ziele pokrzywy znajduje szerokie zastosowanie w kosmetologii, szczególnie w aspekcie dbania o włosy i skórę. Przeciwdziała wolnym rodnikom, wspomaga redukcję obrzęków, odżywia i oczyszcza skórę. Ze względu na właściwości bakteriobójcze stosuje się przemywanie i okłady z liści pokrzywy w leczeniu schorzeń skórnych, ropni, czyraków, trądziku, guzków oraz stanów zapalnych. Pokrzywa zwyczajna sprawdzi się również w roli składnika poprawiającego kondycję włosów. Wzmacnia je i zapobiega ich wypadaniu.
Badania potwierdziły, że ziele pokrzywy zmniejsza dolegliwości związane z bólem stawów, zapaleniem ścięgien czy reakcjami zapalnymi w kościach i stawach. Ekstrakt z pokrzywy może przynieść krótkotrwałą ulgę w bólach reumatycznych, dzięki zdolności do hamowania cytokiny.
Picie naparów z pokrzywy zwyczajnej to bezpieczny i naturalny sposób wspomagający leczenie wielu dolegliwości. Ziele to bogate jest w witaminy i minerały. Jednak okres ciąży i karmienia piersią to bardzo wyjątkowy i wymagający dla organizmu kobiety czas. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzem prowadzącym ciążę.
Nie ma przeciwwskazań do podawania naparów czy soku z pokrzywy dzieciom w wieku szkolnym. Jeżeli cierpią na choroby przewlekłe i przyjmują leki na stałe, zalecana jest konsultacja z lekarzem.
Pokrzywa jest rośliną bezpieczną, ale pewne grupy osób powinny unikać jej spożywania. Szczególnie uważać powinny kobiety zmagające się z chorobami narządów rodnych. Inne przeciwwskazania to przewlekłe choroby nerek, zabiegi chirurgiczne oraz cukrzyca. Sok z pokrzywy nie powinien być spożywany w przypadku zbyt wysokiego poziomu żelaza w organizmie.
Odpowiednio stosowana pokrzywa zwyczajna jest bezpiecznym sposobem wspomagania zdrowia organizmu. Badania nie wykazały wystąpienia poważnych skutków ubocznych, nawet podczas długotrwałej terapii.
Pokrzywa wykazuje działanie moczopędne, które może wspomagać leczenie dolegliwości układu moczowego. Pamiętaj jednak, że nadmierne stosowanie naparów, soków czy syropów z pokrzywy zwyczajnej może niekorzystnie wpłynąć na organizm, wypłukując minerały i witaminy. Ziele pokrzywy obniża poziom glukozy we krwi, co może objawiać się rozdrażnieniem, sennością czy zawrotami głowy.
Preparaty w tabletkach, aby mogły mieć taką formę, muszą zawierać w swoim składzie dodatkowe substancje. Dlatego korzystniejszą formą przyjmowania pokrzywy zwyczajnej są napary, herbatki, soki, syropy. Takie przetwory możesz zrobić własnoręcznie w domu lub kupić gotowe produkty w płynie albo kroplach. Jeżeli jednak chcesz suplementować ekstrakt z pokrzywy zwyczajnej w tabletkach, zwróć szczególną uwagę na zawartość ziela w dziennej porcji oraz tabelę składników aktywnych.
Pokrzywa zwyczajna jest uniwersalną rośliną, którą możesz wykorzystać na różne sposoby. Pamiętaj, aby zrywać listki ze szczytu rośliny, są bardziej soczyste. Zwróć też uwagę na miejsce zrywania pokrzywy. Wybieraj raczej wilgotne tereny w lesie niż przydrożne pola. Sprawdź przepisy m.in. na napar, syrop czy płukankę na włosy.
Korzenie i liście pokrzywy możesz ususzyć samodzielnie w domu albo kupić gotową mieszankę.
1 łyżkę suszonych liści i korzenia pokrzywy zalej wrzącą wodą. Parz pod przykryciem. Po 15 minutach napar jest gotowy do wypicia.
Do zrobienia soku z pokrzywy wykorzystaj młode listki, ze szczytu rośliny. Około 200 g liści pokrzywy posiekaj bardzo drobno ręcznie lub za pomocą blendera. Następnie wsyp do miski i zalej je przegotowaną letnią wodą, tak aby przykryła liście. Odstaw na 5 godzin. Po tym czasie odciśnij sok przez gazę. Sok z pokrzywy możesz pić sam lub z dodatkiem soku z cytryny i miodu.
Około 1 kg młodych liści z pokrzywy dokładnie umyj, włóż do garnka i zalej 1.5 l wody. Gotuj 20 minut, po czym odstaw do ostygnięcia. Chłodny wywar przecedź, najlepiej przez gazę. Dodaj do niego 120 g cukru i sok z jednej cytryny. Gotuj jeszcze kilka minut. Gotowy syrop przechowuj w lodówce.
Regularne stosowanie płukanki z pokrzywy wzmacnia włosy i nadaje im zdrowego wyglądu. Do zrobienia płukanki potrzebujesz kilku łodyg z liśćmi lub łyżkę suszonej pokrzywy. Zalej ziele wrzątkiem i trzymaj pod przykryciem ok. 10 minut. Przecedź i poczekaj aż wystygnie. Pod koniec mycia, czyste włosy polej płukanką z pokrzywy. Nie spłukuj.
Zupa z pokrzywy to świetny pomysł na lekki i zdrowy obiad. Do przygotowania kremu z pokrzywy potrzebujesz:
Obierz ziemniaki i ugotuj je w bulionie. W tym czasie cebulę i czosnek posiekaj i podsmaż na patelni. Dodaj je do miękkich ziemniaków, razem z pokrzywą i pozostałymi składnikami. Gotuj wszystko przez 10 minut, po czym zmiksuj blenderem na krem.
Bibliografia
Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej.
Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.
W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia.
Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.