Aura Herbals - polski producent suplementów diety Prosto dla zdrowia
zdrowie-kobiece_auraherbals_1280x200 zdrowie-kobiece_auraherbals_400x200

Leksykon Aura Herbals

Składniki specjalne

Luteina – właściwości, zastosowanie i działanie

Luteina – co to jest? Najważniejsze informacje

Luteina jest nienasyconym węglowodorem polienowym, należącym do rodziny karotenoidów, czyli naturalnych barwników. Karotenoidy dzielą się na dwie grupy: ksantofili i węglowodorów izoprenu. Luteina zaraz obok zeaksantyny i kryptoksantyny należy do ksantofili. Rozpuszcza się w tłuszczach i rozpuszczalnikach organicznych oraz w alkoholach. Luteina jest syntetyzowana przez rośliny i występuje w owocach, a także zielonych liściach warzyw oraz pomarańczowych i żółtych warzywach.

Luteina posiada wiele ważnych dla zdrowia właściwości. Jej najważniejszą cechą jest działanie antyoksydacyjne. Hamuje działanie wolnych rodników na komórki organizmu. Część luteiny ulega transformacji do witaminy A. Dzięki tej właściwości karotenoidy chronią organizm przed niektórymi chorobami.

Organizm ludzki nie posiada właściwości syntetyzowania tego barwnika. W związku z tym warto zastanowić się nad suplementacją luteiny. Jest substancją rozpuszczalną w tłuszczach, dlatego najkorzystniejsze będzie uzupełnianie jej niedoborów podczas spożywania posiłków tłuszczowych. Dzięki temu znacznie zwiększa się jej biodostępność.

Luteina ulega w organizmie podobnym przemianom jak tłuszcze. W wyniku procesów trawiennych w obecności kwasów żółciowych jest transportowana za pośrednictwem krwi do wątroby. Następnie krew transportuje ją z wątroby do tkanek w zależności od zapotrzebowania i jej roli w tkankach. Luteina i zeaksantyna najaktywniej gromadzą się w soczewce oka i centralnej części siatkówki – plamce żółtej.

Możliwe zastosowania

Luteina korzystnie wpływa na niektóre funkcje organizmu. Jej właściwości to:

  • zapobieganie powstawaniu zaćmy i zwyrodnieniu plamki żółtej,
  • zwiększenie ochrony oczu i skóry przed działaniem promieni słonecznych,
  • wpływ na kondycję skóry,
  • poprawa funkcji wzroku.

Właściwości i zastosowania luteiny

Luteina wykazuje właściwości pozytywnie wpływające na zdrowie. Przyczynia się głównie do wsparcia wzroku i zapobiegania chorobom oczu, jak również poprawy kondycji skóry. Nadal trwają badania nad innymi właściwościami luteiny.

Zapobiega powstaniu zaćmy i zwyrodnieniu plamki żółtej

Zaćma to zwyrodnieniowe lub rozwojowe zmętnienie soczewki oka, które niestety prowadzi do stopniowej utraty wzroku. Jak dostarczanie luteiny do organizmu może pomóc w przypadku zaćmy?

  • W badaniach wykazano, że luteina może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaćmy lub opóźnić chorobę. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym, luteina pomaga niwelować działanie wolnych rodników, które mogą niekorzystnie wpłynąć na zdrowie oczu.
  • Luteina poprawia ogólny stan oczu. Pomaga utrzymać siatkówkę oka i plamkę żółtą w dobrym stanie, co jest bardzo ważne dla narządu wzroku. Chroni te struktury przed szkodliwym działaniem promieniowania UV oraz innych czynników mogących przyczynić się do wystąpienia chorób oczu.
  • Suplementacja luteiny może znacznie spowolnić postępowanie choroby, jaką jest zaćma i złagodzić jej objawy.

Plamka żółta zawierająca czopki i pręciki umożliwia widzenie centralne. Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku w podeszłym wieku. Dzielimy je na stadia:

  • wczesne (suche), które charakteryzuje się zmianą barwnika w nabłonku siatkówki i plamki żółtej;
  • późne (wysiękowe), w trakcie którego dochodzi do wysięku pod siatkówką oka, to stadium jest znacznie groźniejsze od wczesnego, ponieważ choroba może postępować bardzo szybko, prowadząc do całkowitej utraty wzroku.

Jak luteina może wpłynąć na przebieg zwyrodnienia plamki żółtej?

Luteina nagromadzona w plamce żółtej, chroni ją poprzez filtrowanie światła niebieskiego i ograniczenie działania wolnych rodników. Dzięki temu zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób związanych z narządem wzroku, w tym zwyrodnienia plamki żółtej. Dodatkowo, luteina wspiera jej funkcje i ogólną dobrą kondycję oczu.

Zwiększa ochronę oczu i skóry przed działaniem promieni słonecznych

Luteina stanowi podstawowy barwnik występujący w soczewce i centralnej części siatkówki, czyli plamce żółtej. Ma niepodważalne znaczenie dla oczu, gdyż odpowiada za widzenie centralne i zapewnia najwyższą ostrość wzroku. Stanowi silny przeciwutleniacz. Pełni dodatkowo funkcję ochronną przed szkodliwym działaniem promieniowania UVA i UVB. Luteina selektywnie gromadzona w siatkówce oczu chroni przed związaną z wiekiem degeneracją, dlatego szczególnie istotna będzie jej suplementacja u osób starszych.

Wpływ luteiny na kondycję skóry

Luteina jest związkiem, który gromadzi się w ludzkiej skórze. Zostały przeprowadzone badania pokazujące, że składnik ten ma spory wpływ na kondycję skóry. Regularna suplementacja może wpłynąć na zwiększenie jej elastyczności i nawodnienia. Ponadto, luteina ogranicza utlenianie lipidów, tak ważnych dla zdrowia i wyglądu skóry.

Choroby układu krążenia i udary

Jak wiadomo, są dwa rodzaje cholesterolu, HDL, zwany często „dobrym” cholesterolem oraz LDL, czyli „zły” cholesterol. LDL przyczynia się do powstania miażdżycy. Badania sugerują, że przyjmowanie suplementów zawierających luteinę znacznie obniża ryzyko wystąpienia tej choroby poprzez obniżenie poziomu LDL.

Czy powinno się brać luteinę w ciąży?

Luteina to składnik, który występuje naturalnie w wielu produktach, takich jak warzywa i owoce. W umiarkowanych ilościach dostarczanych z posiłkami, luteina nie powinna wywoływać niepożądanych skutków. Jednak ciąża to wyjątkowy stan w organizmie kobiety. Dlatego chęć stosowania jakiegokolwiek preparatu powinna skonsultować ze swoim lekarzem.

Luteina a karmienie piersią

Nie ma przeciwwskazań do spożywania luteiny przez kobiety karmiące piersią, pod warunkiem, że składnik ten jest dostarczany wraz z dietą i nie jest przyjmowany w nadmiarze. Dodatkową suplementację luteiny należy skonsultować z lekarzem.

Objawy i skutki niedoboru luteiny

Niedobory luteiny wiążą się głównie z dolegliwościami ze strony oczu. Do objawów niewystarczającej ilości luteiny w ustroju człowieka mogą należeć:

  • zmniejszenie ostrości widzenia,
  • szybsze męczenie się oczu,
  • zniekształcenia widzianego obrazu,
  • alergiczne zapalenie spojówek,
  • wrażliwość na działanie promieni UV,
  • sucha skóra,
  • zmniejszenie elastyczności skóry.

Do skutków długotrwałego niedoboru luteiny w organizmie należą:

  • pogorszenie widzenia w nocy, które może być zauważalne szczególnie podczas prowadzenia pojazdu, kiedy jest ciemno;
  • większa wrażliwość na jasne światło, która powoduje silny dyskomfort;
  • zmniejszona ostrość widzenia, uwidaczniająca się głównie podczas czytania i rozpoznawania kształtów;
  • pogorszenie ogólnego stanu zdrowia, które może prowadzić do wystąpienia groźnych chorób oczu.

Luteina – skutki uboczne stosowania

Luteina jest raczej bezpiecznym składnikiem. Jednak w rzadkich przypadkach mogą wystąpić skutki uboczne jego stosowania. Jednym z nich może być alergia, więc ważna jest obserwacja organizmu po rozpoczęciu przyjmowania suplementów z luteiną. Do objawów alergii należą: wysypka, swędzenie czy obrzęk. Niektóre osoby mogą doświadczać problemów ze strony układu pokarmowego, takich jak biegunka, nudności czy zgaga. Przy spożywaniu zbyt wysokich dawek luteiny może wystąpić zabarwienie skóry na kolor pomarańczowo-brązowy.

Przeciwwskazania i wskazania do stosowania luteiny

Do wskazań przyjmowania preparatów z luteiną możemy zaliczyć ochronę zdrowia oczu, poprawę funkcji wzrokowych, ochronę oczu przed promieniowaniem UV czy chęć zadbania o skórę.

Do przeciwwskazań stosowania luteiny należą:

  • nadwrażliwość układu pokarmowego,
  • przyjmowanie leków,
  • alergie lub nietolerancje.

Chęć suplementowania luteiny zawsze warto skonsultować z lekarzem, który rozwieje wszelkie wątpliwości.

Suplementy z luteiną – czy warto je stosować?

Jeżeli poziom luteiny w Twoim organizmie nie jest wystarczający, a nie jesteś w stanie dostarczyć jej wraz z dietą, dobrym pomysłem będzie suplementacja. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka aspektów.

  1. Wybieraj produkty z dobrym składem. Naucz się analizować etykiety i tabele składników aktywnych. Dzięki temu będziesz w stanie sprawdzić, czy dany produkt jest bogaty w interesujące Cię składniki. Zwróć uwagę, czy preparat ma tylko potrzebne składniki aktywne. Niestety, w składzie wielu suplementów można doszukać się zbędnych substancji dodatkowych, takich jak sztuczne barwniki, aromaty czy konserwanty.
  2. Sprawdź, czy dany producent wykonuje regularne badania suplementów. To dobra praktyka firm, które dbają o wysoką jakość swoich produktów i bezpieczeństwo ich stosowania. Badania powinny potwierdzić brak zanieczyszczeń mikrobiologicznych i metalami ciężkimi oraz zgodność składników aktywnych z deklarowanymi przez producenta wartościami.
  3. Zwróć uwagę na opakowanie produktu. Im więcej informacji, tym lepiej. Nie wybieraj suplementów nieznanych producentów, którzy nie kierują się transparentnością.

Więcej praktycznych wskazówek znajdziesz w artykule “Skuteczna suplementacja. Jak wybrać dobry suplement diety?”

Jak dawkować luteinę?

Dawkowanie luteiny zależy od jej poziomu w organizmie. Przyjmuje się, że dzienna bezpieczna porcja luteiny to 6-20 mg. W razie wątpliwości warto skonsultować z lekarzem chęć dodatkowej suplementacji luteiny.

Luteina – źródła pokarmowe

Luteina jest produkowana tylko przez rośliny i występuje w zielonych liściach warzyw, a także w żółtych i pomarańczowych warzywach. Znajduje się również w niektórych owocach. Najwięcej luteiny jest w jarmużu – ok. 39 mg/100 g oraz w szpinaku – ok. 11,9 mg/100 g. Ponadto źródłem luteiny są:

  • sałata,
  • brokuły,
  • dynia,
  • brukselka,
  • cukinia,
  • groszek zielony,
  • kukurydza,
  • fasola szparagowa,
  • kapusta,
  • marchew,
  • natka pietruszki,
  • nektarynki,
  • jeżyny,
  • agrest,
  • awokado,
  • melon,
  • kiwi,
  • maliny,
  • czarne porzeczki.

Warto podkreślić, że największe pokłady luteiny znajdują się w skórce oraz miąższu owoców i warzyw. Ogólna zawartość luteiny w roślinach zależy od kilku czynników, jakimi są np. metody uprawy czy rejon geograficzny. Luteina występuje również w żółtku jaja kurzego. Jest to spowodowane karmieniem tych zwierząt produktami roślinnymi.

Bibliografia

  1. Igielska-Kalwat J., Gościańska J., Nowak I., Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2015, nr 69, s. 418-428.
  2. Wawer I., Paradowska K., Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii, Postępy Fitoterapii, 2022, nr 23(1), s. 33-39.
  3. Kwiatkowska E., Luteina – źródła w diecie i potencjalna rola prozdrowotna, Postępy Fitoterapii, 2010, nr 2, s. 97-100.
  1. Hamułka J., Wawrzyniak A.: Karotenoidy w suplementach diety. „Probl Hig Epidemiol” 2011, nr 92;
  2. Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B.: Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki. „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2011, nr 2;
  3. Szostak W. B., Szostak- Węgierek D.: Żywienie w profilaktyce zwyrodnienia plamki żółtej. „Przegląd Lekarski” 2008, nr 65.

Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady lekarskiej.

Materiał opisuje substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i materiałów znalezionych w internecie, prasie oraz książkach. Materiał nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki.

W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, by nie przekraczać zalecanej dziennej porcji,i że nie mogą być one stosowane jako substytut zróżnicowanej diety. Pamiętaj, że bardzo ważny i zalecany jest zrównoważony sposób żywienia i zdrowy tryb życia.

Każdy suplement diety przechowuj w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.

Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
newsletter2

Newsletter

Zapisz się na nasz newsletter i pobierz bezpłatnego e-booka, z którego dowiesz się, jak w prosty sposób możesz wesprzeć swoje zdrowie i Twoich bliskich!